Sa aspekta Zakona o porezu na dodatu vrednost
Odredbama člana 3. Zakona o porezu na dodatu vrednost, propisano je da su predmet oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga (u daljem tekstu: promet dobara i usluga) koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u Republiku.
Promet dobara, u smislu ovog zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Prema odredbi člana 4. stav 4. ZPDV, sa prometom dobara uz naknadu izjednačava se:
- uzimanje dobara koja su deo poslovne imovine poreskog obveznika za lične potrebe osnivača, vlasnika, zaposlenih ili drugih lica;
- svaki drugi promet dobara bez naknade;
- iskazani rashod (kalo, rastur, kvar i lom) iznad količine utvrđene aktom koji donosi Vlada Republike Srbije.
Uzimanje dobara, odnosno svaki drugi promet dobara iz stava ovog člana smatra se prometom dobara uz naknadu pod uslovom da se PDV obračunat u prethodnoj fazi prometa na ta dobra ili njihove sastavne delove može odbiti u potpunosti ili srazmerno, nezavisno od toga da li je ostvareno pravo na odbitak prethodnog poreza (član 4. stav 5. ZPDV).
Odredbom člana 2. stav 1. Pravilnika o utvrđivanju šta se smatra uzimanjem i upotrebom dobara, drugim prometom dobara i pružanjem usluga, bez naknade, o utvrđivanju uobičajenih količina poslovnih uzoraka, reklamnim materijalom i drugim poklonima manje vrednosti, propisano je da se uzimanjem dobara, u smislu člana 4. stav 4. tačka 1) Zakona, smatra uzimanje dobara koja su deo poslovne imovine poreskog obveznika za lične potrebe osnivača, vlasnika, zaposlenih ili drugih lica.
Prema odredbi člana 2. stav 2. Pravilnika, sopstvenom potrošnjom smatra se i manjak dobara, osim manjka koji se može pravdati višom silom ili na drugi propisani način (elementarna nepogoda, krađa, saobraćajni udes i dr.), utvrđen na osnovu akta nadležnog organa, odnosno organizacije.
U skladu sa navedenim, manjak dobara po osnovu čije je nabavke, odnosno proizvodnje obveznik PDV imao pravo na odbitak prethodnog poreza u potpunosti ili srazmerno − bez obzira da li je to pravo i ostvario (osim manjka koji se može pravdati višom silom ili na drugi propisani način, utvrđen na osnovu akta nadležnog organa, odnosno organizacije), smatra se sopstvenom potrošnjom, što znači da se na taj manjak PDV obračunava i PLAĆA!
U skladu sa ZPDV. na manjak dobara koji se može pravdati višom silom ili na drugi propisani način (elementarna nepogoda, krađa, saobraćajni udes i dr.), utvrđen na osnovu akta nadležnog organa, odnosno organizacije, PDV se ne obračunava i ne plaća. S tim u vezi, na manjak dobara, u konkretnom slučaju na manjak odevnih predmeta nastalih usled krađe tih dobara iz maloprodajnih objekata, ne postoji obaveza obračunavanja i plaćanja PDV, pod uslovom da je reč o manjku koji je utvrđen na osnovu zapisnika ili drugog akta Ministarstva unutrašnjih poslova. Ako obveznik PDV ne poseduje navedeni akt Ministarstva unutrašnjih poslova, na utvrđeni manjak PDV se obračunava i plaća u skladu sa ZPDV.
Sa aspekta Zakona o porezu na dohodak građana
Saglasno odredbama člana 1. stav 1. i člana 2. stav 1. Zakona porezu na dohodak građana, porez na dohodak građana plaćaju, u skladu sa odredbama ovog zakona, fizička lica koja ostvaruju dohodak na prihode iz svih izvora, osim onih koji su posebno izuzeti ovim zakonom.
Prihodi koji, saglasno ZPDG, podležu oporezivanju porezom na dohodak građana oporezuju se bilo da su ostvareni u novcu, u naturi, činjenjem ili na drugi način (član 3. stav 2. ZPDG).
Imajući u vidu navedeno, ukoliko je prilikom godišnjeg popisa robe u privrednom društvu konstatovan manjak (konkretno, zbog krađe od strane NN lica ili greške prilikom brojanja artikala ali bez mogućnosti identifikovanja odgovornog lica za prouzrokovani manjak), a da za iznos manjka nije zaduženo fizičko lice (npr. odgovorno lice, računopolagač i sl.), niti je neko fizičko lice u bilo kom obimu ostvarilo prihode po tom osnovu, već je za nastali manjak koji je privredno društvo imalo nesporno verodostojno utvrđeno da je posledica krađe ili greške prilikom brojanja artikala (bez mogućnosti identifikovanja odgovornog lica za prouzrokovani manjak), smatramo da NEMA prihoda fizičkog lica koji bi bio predmet oporezivanja porezom na dohodak građana.
Mišljenje Ministarstva finansija
Za više informacija i potencijalnu saradnju budite slobodni da nas kontaktirate ovde.
Poreska kancelarija Premium Consulting – office@poreskosavetovanje.com
